De afgelopen twee dagen was het Pinksteren!! Ik kan me voorstellen dat u dat niets zegt. U hebt geen pinksterboom in huis en geen pinksterklokken opgehangen – zelfs geen vaasje pinksterbloemen in de kamer gezet. Er is geen pinksterhaas en er zijn geen gekleurde pinkstereieren. Van een pinksterdiner is totaal geen sprake. En om het wat christelijker te benaderen: u kunt zich misschien nog wat voorstellen bij een kindje in een kribbe en desnoods bij een dode die weer levend is geworden. Maar een 'geest' die wordt 'uitgestort' – wat moeten we daarmee beginnen? Zelfs de meeste christenen weten er niet veel mee aan te vangen.
Je hebt echte Kerstchristenen, vooral in de vroege Kerk en de Rooms-Katholieke Kerk, die met name aansluiten bij de menswording van Christus; in deze traditie heeft het Kerstfeest altijd grotere nadruk gekregen dan het paasfeest (uiteraard zonder Goede Vrijdag en Pasen te miskennen). De nadruk op het ‘vleesgeworden Woord' leidde onder andere tot het concept van Maria als ‘moeder van God' en de verering van de Madonna met Kind als symbool van vroegchristelijke en katholieke vroomheid.
Je hebt onder de protestanten ook echte Goede-Vrijdagchristenen, vooral in de lutherse traditie met haar ‘theologie van het kruis', uiteraard zonder te kort te willen doen aan Kerst en Pasen. In lutheranisme én calvinisme (en zich sterk daarnaar richtende evangelicalen) staat Jezus voorop als Verlosser, degene die aan het kruis voor onze zonden gestorven is. De vroomheid sluit hierbij aan: herdenking van het lijden van Christus in het avondmaal, navolging van de lijdende Christus.
Dan heb je de echte Paas- en Hemelvaartschristenen, vooral in de oosterse orthodoxie: niet alleen is het Paasfeest hier veel belangrijker dan Kerst, maar ook is de orthodoxe blik niet zozeer gevestigd op een crucifix, maar op Christus Pantokrator, de triomferende Christus aan de rechterhand van God (zie slechts hoe Christus in de doorsnee katholieke resp. orthodoxe kerk wordt afgebeeld). Niet de schuld en de bevrijding ervan staan centraal in de orthodoxie, maar het bereiken van de heerlijkheid van Christus. Hier is de schitterende liturgie van de kerk op aarde slechts een ‘icoon' (beeld, voorafschaduwing) van de hemelse liturgie.
Maar ten slotte heb je ook de Pinksterchristenen, vroeger vooral in de pinkster- en charismatische beweging, maar vandaag in heel veel verschillende denominaties. Zij miskennen uiteraard Kerst, Goede Vrijdag en Pasen niet, maar sluiten bij voorkeur aan bij de uitstorting van de Heilige Geest, dus bij de verhoogde Christus. Maar men zou ook kunnen zeggen: bij de aardse loopbaan van de wonderen werkende Jezus, die genezing en bevrijding biedt, die doopt met de Heilige Geest en mensen profetieën en klanktaal schenkt.
Het gaat hier nog steeds om een echte christologie: de nadruk ligt nog steeds meer op Christus dan de Heilige Geest, zoals het ook hoort (Jh16:4) – maar dan op Christus als de redder, de doper met de Geest, de heiligmaker, de genezer en de spoedig terugkomende Koning, zoals het ‘vijfvoudige' (of ‘volle') evangelie van de pinksterbeweging Hem omschreef.
Als je het mij vraagt, zou ik wel iets van allemaal willen: het wonder van God die mens werd, het wonder van de dode Jezus die weer levend werd, het wonder van de goddelijke persoon van de Heilige Geest die op aarde kwam wonen – het is me allemaal even dierbaar. Maar met Pinksteren staat toch even de Geest heel bijzonder in het zonnetje. Mag Hij alsjeblieft? De rest van het jaar komt Hij toch al zoveel tekort…
Dit is de derde column van dr. Willem J. Ouweneel voor Religie.blog.nl. Eerdere columns zijn terug te lezen via http://religie.blog.nl/columns. Reageren kan via onderstaande reactiemogelijkheid of per e-mail: [email protected].
Lees ook:Willem J. Ouweneel lanceert eigen website
Lees ook:Christelijke karate beter dan bijbelkring
Lees ook:Maria vorige eeuw bijna 400 keer te zien geweest
Lees ook:Priester Antoine Bodar roept christenen op om één te zijn
Lees ook:Vaticaan wil bevrijdingstheoloog verbieden om visie uit te dragen
Dag gewardeerde broeder,
Als ik naar mijn eigen hart kijk, denk ik dat ik een echte Paaschristen ben. Maar het is vanzelfsprekend dat je Pasen niet kan vieren zonder goede vrijdag, voor mij horen die bij elkaar. Mijn hart is zo vol van vreugde als ik denk aan het Paasfeest. (voor mij is het elke dag Pasen)
Nu weet ik dat we niet zonder één van de feesten kunnen…je kan geen Pasen vieren zonder dat het kerst is geweest enz..
Maar gelukkig is het ook Pinksteren geweest! Anders waren we niet verzegeld voor de dag der Verlossing..anders zou God onrechtvaardig zijn omdat we geen kans hebben om de zonde in ons leven te overwinnen…ga zo maar door…Pinksteren is van hetzelfde belang als de andere feesten…
Al heb ik persoonlijk het minst met het kerstfeest…en zie ik die ook niet als een instelling om het te vieren. ( maar hoe belangrijk is het dat God mens werd..> zeer belangrijk)
Vriendelijke groeten!
Spijtig werden die Christenen vergeten die Jezus niet als God aannemen, maar wel als Zoon van God. Voor hen is het Pescha/Pascha het Pasen op 14 Nisan het enige feest dat zij werkelijk moeten vieren. Verder moeten zij herinneren wat Christus bij het Laatste Avondmaal heeft ingesteld. Dat breken van brood en wijn als symbolen van de offergave van Jezus als Lam van God, blijft een regelmatig te herdenken gebeurtenis. De Geest of Kracht van God kan op iedere gelovige komen op elk moment van de dag. Laten wij dan ook ons gezegend voelen als wij die kans krijgen en zulk een gebeurtenis als een feestgebeuren in ons hart dragen.
Voor Islamieten is het wel belangrijk te weten dat er verscheidene Christenen bestaan die Jezus niet als God aanschouwen en wel beseffen dat Allah de God is van Joden, Christenen en Islamieten.