Religies moeten moderniseren, vindt Vanes

SloophamerReligie.blog.nl is een site die ik pas recent ontdekt heb. Door religie.blog.nl kwam ik ook in andere uithoeken van het internet en heb weer een paar juweeltjes van sites gevonden. Daarbij stuitte ik ook op een lezing van Sam Harris, schrijver van 2 boeken die vooral in de V.S. nogal impact hebben gehad: "The End Of Faith" en "Letter to a Christian Nation". In dat tweede boek gaat hij in op de kritiek die hij heeft gehad n.a.v. zijn eerste boek. Zijn betoog is in eerste instantie niet erg afwijkend van wat andere intellectuelen met een wetenschappelijke wereldvisie beweren. Wel begint hij met excuses te maken aan de gelovigen omdat hij niet het doel heeft om gelovigen te kwetsen maar zoals hij aangeeft kwetsen is onvermijdelijk wanneer je de positie inneemt dat god niet bestaat. Voor dit stukje sluit ik me daar bij aan.

Vervolgens verklaart hij de onzin van religie aan de hand van het argument van Bertrand Russel: De meeste geloven claimen het enige ware geloof te zijn. Als dat zo is dan zitten de meeste gelovigen statistisch gezien bij het verkeerde geloof en komen ze dus in de hel. Dan zweeft zijn betoog langs de moraal en hij legt haarfijn uit waarom de religies niet het alleenrecht hebben op de moraal. Hij schuwt niet om de genociden uit het "Oude Testament" nog eens te noemen als slechte voorbeelden voor zowel de joden als de christenen.

Het verschil met Richard Dawkins (God al Misvatting) is niet groot maar aan het slot komt hij met een conclusie die ongetwijfeld ook in zijn boeken te vinden is. Van die observatie ben ik geschrokken, juist omdat ik denk dat er een grote kern van waarheid in zit. Het is zijn conclusie over het huidige tijdsgewricht en de reden waarom ik de uitnodiging van David om een stukje voor religie.blog.nl ter hand neem heb aangenomen.

Ik ben benieuwd naar de reacties van vooral gelovigen. Kennis en daaraan gekoppeld de techniek hebben in de laatste eeuw een enorme versnelling doorgemaakt, een versnelling die naar iedereen verwacht in de 21e eeuw onverminderd door zal zetten. Deze kennis geeft niet alleen nieuwe inzichten, deze kennis en zeker de techniek die hierdoor mogelijk wordt is ook beschikbaar voor vrijwel iedereen. Zo is het succes van Al Qaida voor een belangrijk deel te danken aan het internet.

Maar wat te denken van technieken die het voortbestaan van de huidige beschaving kunnen bedreigen: kernenergie (met daaraan gekoppeld de atoombom), genetische modificatie (biologische oorlogvoering) etc. Deze techniek komt beschikbaar voor mensen die hun leven inrichten op basis van duizenden jaren oude voorschriften. Daarmee wordt de kloof tussen ethiek en techniek te groot. Fundamentalistische moslims, joden of christenen zullen er niet voor terugschrikken om deze moderne vernietigende kennis in te zetten ter meerdere eer en glorie van hun enige ware god. Veel van deze religies voorspellen juist een Armageddon: het wordt hiermee een "Selffullfilling Prophecy".

Juist daarom bestrijdt Harris religie in alle vormen, want zo zegt hij de gematigde gelovige legitimeert de fundamentalist. Zelf ben ik niet zo negatief. Wel denk ik dat zijn conclusie de religies uitdaagt om te moderniseren en aansluiting te zoeken bij de stand van de wetenschap van dit moment. Want de huidige kloof is zeer gevaarlijk. Zelf ga ik uit (totdat het tegendeel bewezen wordt) van de evolutietheorie en een Big Bang.

Fundamentalisten verschuilen zich achter een letterlijke interpretatie van de teksten en verwerpen daarmee alle wetenschappelijke kennis. Daardoor blijven ze vaak letterlijk hangen in de Middeleeuwen Daarom heb ik wel sympathie voor de gelovigen die het Intelligent Design aanhangen omdat zij proberen een brug te slaan tussen wetenschap en religie. Het gaat mij niet om het verwerpen van het geloof maar het interpreteren van Heilige Boeken uitgaande van de kennis en de mogelijkheden van vandaag. Vergeleken met de opvatting van Sam Harris is dit het poldermodel maar we wonen tenslotte in Nederland…

Dit is een eenmalige inzending van 'Vanes', een van de trouwe bezoekers van religie.blog.nl. Reageren kan via onderstaande reactiemogelijkheid.

Lees ook:Sander Kessels: wat schrijft de Koran over niet-moslims?
Lees ook:‘Atheïsme verbroedert meer dan geloof’
Lees ook:Moderator David Slager geeft het stokje door
Lees ook:Mysterie StoneHenge binnenkort opgelost
Lees ook:Word jij de redacteur van Religie.blog.nl?

3 reacties op “Religies moeten moderniseren, vindt Vanes

  1. Francois

    Reliegie is de sleutel tot een vreedzaam europa

    Het is een hele lap tekst en je moet er even over nadenken; Ik heb net Antoine Bodar’s inaugurele lezing “Ik droom mijn Europa” gelezen (2 Feb 2007)

    Volgens mij geeft Antoine Bodar duidelijke argumenten om d.m.v. duidelijkheid over onze eigen identiteit de integratie vraagstukken en vraagstukken over de eenwording van Europa te beantwoorden. Frapperend zijn de handreikingen voor oplossingen in relatie tot de Christelijke geschiedenis van Europa (waar hij als priester natuurlijk graag reclame voor maakt, maar dat mag ons toch niet storen, wel?)

    Het sluit eigenlijk aan bij de gedachte die leidde tot de oprichting van een nieuw politiek initiatief. Na de reactie van Joep de Koning op deze blog met zijn historische onderbouwing van het Nederlandse erfgoed “Tolerantie” werd het duidelijk dat Nederland de oplossing voor vele hedendaagse problemen in zijn eigen geschiedenis al veelvuldig heeft aangedragen. Voor wie er in geïnteresseerd is: die oprichting wordt voortgezet o.a. op http://www.bbnl.messageboard.nl en ik nodig een ieder van harte uit die serieus mee wil praten en denken over een sociaal en vooruitstrevend Nederland, zoals we dat ironisch genoeg vroeger wel kenden. Om een lang verhaal kort te maken: een ieder die gelooft, of dat nou Christelijk Joods of het Moslim geloof dient dat te cultiveren en te celebreren omdat zijn gedachtegoed een verrijking door dat geloof krijgt. Verder: Onze eigen geschiedenis (en dus identiteit) proberen te negeren zal nooit tot oplossingen in deze vraagstukken kunnen bijdragen.

    Verder; Met de erkenning van pluraliteit krijgen we niet alleen een “vereniging” voor elkaar, maar ook op positieve wijze.

    bron: http://www.binnenenbuitennederland.eu/2007/07/22/religie-het-probleem-of-de-oplossing/#more-232

      /   Beantwoorden  / 
  2. arie

    Het is toch werkelijk ‘ongelofelijk’:

    “Wel begint hij met excuses te maken aan de gelovigen omdat hij niet het doel heeft om gelovigen te kwetsen maar zoals hij aangeeft kwetsen is onvermijdelijk wanneer je de positie inneemt dat god niet bestaat”

    Zoals Dawkins ook (terecht, m.i.)zegt: wat maakt religie zo speciaal dat het uitgezonderd, speciaal behandeld dient te worden?

    ——————

    Fundamentalisten die de kracht van resultaten van wetenschappelijke ontdekkingen gebruiken, zijn gewoon hypocriet & daarmee juist niet fundamentalistisch.
    “I you can’t beat them, join them, then try to beat them” moeten ze gedacht hebben.

    Onthouding van scholing en daarmee hulp bij vorming van kritisch vermogen acht ik een grote misdaad.

      /   Beantwoorden  / 
  3. Lou Montaigne

    De neo cortex met de mogelijkheid tot zelfrefctief is een tamelijk recente uitvinding van de natuur waar we nog niet aan helemaal aan gewend zijn.

    Je wordt geboren en weet nog van niets, maar een tijdje later is je eigen ‘ik’ geassembleerd en begint de wereld in beeld te komen.
    Gut, hoe kom ‘ik’ hier zo, en waar is hier?
    Wat heeft dit te betekenen?
    Volstrekt redelijke vragen, maar daar te zeer op focussen kan het functioneren van het brein in de war schoppen met als gevolg dat je bang wordt.

    “Existential anxiety” is een pathologisch verschijnsel dat voortkomt uit een redeloos verlangen naar zin en betekenis.
    Indien voldoende mensen daaraan lijden, dan zal deze psychische afwijking zich in de samenleving uiteindelijk manifesteren als een religie. Zo’n samenleving is dan feitelijk ziek.
    Genezing is gewenst omdat we anders niet in staat zullen zijn om de echte problemenen (klimaat, milieu, energie) van deze tijd adequaat te gemoed te treden.

    Een goede remedie blijkt lastig te vinden. Zeker wanneer patiënt zijn ziekte in zijn zelfbeeld geïntegreerd heeft. Genezing zou hem dan beroven van zichzelf.

    Bon.

      /   Beantwoorden  / 

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Verplichte velden zijn gemarkeerd met *

Naam

Website

Het kan vijf minuten duren voordat nieuwe reacties zichtbaar zijn.