De gereformeerde gezindte lijkt op het punt van huwelijk en trouw geïnfecteerd door de tijdgeest. Zo reageert ds. W. Pieters op het bericht van Stichting Schuilplaats dat de Bijbelse norm vaak niet alleen richtlijn is bij scheidingen, aldus het Reformatorisch Dagblad. „Echtscheiding grijpt als een virus om zich heen", aldus de predikant van de hersteld hervormde gemeente in Garderen. „De kerk is aangestoken door het zelfzuchtige denken van de wereld: probeer het met elkaar, lukt het niet, dan houd je er gewoon mee op."
In gebrek aan onderlinge trouw ziet ds. Pieters een van de oorzaken waardoor veel huwelijken op de klippen lopen. „Als een samenleving meer doordrongen is van noties als trouw en zelfverloochening, zullen mensen minder gemakkelijk overgaan tot een echtscheiding. Voorheen was er onder mensen meer besef van schaamte. Uit elkaar gaan? Dat deed je niet. Nu krijg je soms het idee dat mensen elkaar trouw beloven, maar er tegelijkertijd de bijzin aan toevoegen: zolang we het met elkaar volhouden."
Ds. Pieters schreef bijna tien jaar geleden uitvoerig over huwelijk en echtscheiding in Om Sions Wil. Volgens de predikant is voorlichting aan aanstaande echtparen, en ook aan tieners, broodnodig. „Begin zo vroeg mogelijk, het liefst in de gezinnen. Wat betekent het om te huwen? Hoe ga je met elkaar om als zich zorgen in het huwelijk voordoen? Ook in dit verband geldt dat een goed voorbeeld jongeren het meest aanspreekt."
In zijn ambtelijke loopbaan heeft ds. Pieters het „een heel enkele keer" meegemaakt dat mensen na een echtscheiding weer tot elkaar terugkeerden. „Het komt gelukkig voor, zij het wel in uitzonderlijke gevallen."
Prof. dr. H. J. Selderhuis herkent de trend die Schuilplaats signaleert. „Een christen zou iets van de drie ambten van Christus moeten uitstralen", zegt de hoogleraar aan de Theologische Universiteit van de Christelijke Gereformeerde Kerken. „Profeet zijn ligt ons wel, want we willen graag allemaal wat zeggen. Koning zijn ligt ons ook heel goed. Maar het priesterschap, de bereidheid om offers te brengen, gaat velen minder goed af."
Gedegen aandacht voor de huwelijksvoorbereiding in de kerken is nodig, zegt prof. Selderhuis. „Maar dat is niet allemaal te organiseren; het gaat vooral om de gesteldheid van het hart."
De hoogleraar uit Hasselt pleitte in 1999 in deze krant voor het vormen van een interkerkelijk platform van ethici, exegeten en juristen om de vragen rond huwelijk en echtscheiding te doordenken. „Ik heb er sindsdien niets meer van gemerkt. Het beleid verschilt per kerkverband en vaak ook per kerkenraad."
Prof. Selderhuis somt een aantal oorzaken op: „Onmacht, te midden van de golf die over ons heenkomt. Een groeiend accent op de plaatselijke gemeente, waardoor kerkverbanden hierover minder met elkaar spreken. Onkunde over wat er nu eigenlijk mis is met samenwonen en over de wortels van echtscheiding. En een wereldse manier van denken, die geïmporteerd wordt zonder dat we ons dat bewust zijn. In allerlei kerken zie je dat echtscheiding om een andere reden dan overspel gemakkelijker geaccepteerd wordt: er is van alles geprobeerd, maar het wil gewoon niet, dus dan moet je maar uit elkaar gaan. De tucht wordt weinig meer gebruikt. Ik veronachtzaam de nood van individuele gevallen, waarbij het misschien zelfs gevaarlijk wordt om bij elkaar te blijven, niet, maar ik heb toch het gevoel dat we met elkaar wel erg werelds zijn gaan denken. Er verschijnen boekjes genoeg op dit gebied, maar die dringen blijkbaar onvoldoende door."
Lees ook op deze blog:
Kinderen door echtscheiding veel vaker in problemen dan gedacht
Rouvoet stemt in met snelle scheiding, mits via de rechter
Echtscheiding is een (maatschappelijke) ramp
Lees ook:Kinderen door echtscheiding veel vaker in problemen dan gedacht
Lees ook:PvdA en VVD willen toch opnieuw invoering flitsscheiding
Lees ook:70% wereldbevolking gelooft in levenslang huwelijk
Lees ook:Echtscheiding is een (maatschappelijke) ramp
Lees ook:Rouvoet stemt in met snelle scheiding, mits via de rechter
De dominee constateert terecht dat hereniging na echtscheiding bijna nooit voorkomt. Nou, dat wijst er duidelijk op dat de meeste echtscheidingen om goede redenen gebeuren. Het zou ook kunnen betekenen dat als het echt niet lukt, het nooit meer lukt. Waar haalt hij de wijsheid vandaan dat huwelijken moeten duren “tot de dood ons scheidt”? We weten natuurlijk natuurlijk allemaal waar hij die wijsheid vandaan haalt…. uit het heilige boek. En wie zegt dat het heilige boek gelijk heeft? Juist, het heilige boek: Gij zult niet echtbreken. Klunk. Je zou het ook zo kunnen opvatten dat het niet netjes is om in andermans huwelijk te gaan wroeten. En dat is nou precies wat de dominee wel doet: Hij vertelt hoogst ongelukkige echtelieden het dan maar vol te houden tot ze er doodongelukkig bij neervallen.
Je probeert het met elkaar, en als het niet lukt, dan hou je ermee op. Wat is daar fout aan?
Je probeert wat met elkaar?
Het huwelijk is niet om te proberen!
“Wat God heeft samengevoegd, scheide de mens niet!
Probleem is dat de meeste mensen die trouwen niet door God zijn samengevoegd!
Maar dat geeft de mensen niet het recht om te gaan scheiden, want God houdt de mensen aan hun eigen keus!
Het huwelijk is te snel een consumptie-artikel geworden, instant-bevrediging van jezelf, en niet van de partner.
De huwelijken stranden uit egoïsme, althans meestal. Men zoekt niet het geluk van de partner, maar de eigen bevrediging. En als de klad er in komt… je het gevoel niet meer hebt, dan geef je op!
Dat doet de wereld.
Maar ook hieraan is duidelijk dat deze mensen Christus niet volgen (de meeste niet), en de kerk net zo werelds is als de rest van de wereld.
Jezus spuwt hen uit! (Openbaring 3:16)
Kijk ook: Jacobus 4:4, 1 Johannes 2:15-17.
Matthéüs 5:13 en 7:21-23
Etc.
De kerk moet zich bekeren!
Frans probeert met citaten uit het heilige boek, waar al die eindeloze monogame ellende vandaan komt (hoewel: lees eens wat de dochters van Lot allemaal uitvraten) de dominee gelijk te geven. Een fraai voorbeeld van “self-reference” waar niemand mee opschiet.
Als het waar is dat de meeste mensen die gaan scheiden niet door god zijn samengevoegd, dan is er toch niks aan de hand? Die kunnen dan met een onbezwaard geweten scheiden…. Ik neem aan dat Frans dat niet zo bedoelde, maar dan moet hij eerst nadenken en dan gaan schrijven. Wat hij wel bedoelde is volkomen onduidelijk.
Als het huwelijk niet is om te proberen, begin er dan niet aan. Als je echt je hele leven met iemand samen wil blijven, dat moet je dat maar doen. Niemand houdt je tegen als je schoonouders zich koest houden.
Mensen vormen al vele duizenden jaren paren, en al vele duizenden jaren gaan paren weer uit elkaar. Dat is voor de betrokkenen al moeilijk genoeg – die kunnen bij zichzelf te rade gaan over wat er fout is gegaan en ermee in het reine komen zonder inmenging van lieden die denken het beter te weten op grond van bijna 2000 jaar oude teksten die de basis vormen voor een religie die de Romeinen eens tot staatsgodsdienst hebben verheven om het Romeinse rijk van desintegratie te behoeden.
De kerk moet zich bekeren tot het geloof van Frans. Hebben we wel eens iets gelezen waar minder arrogantie uit sprak?
Frans,
Je interpretatie van de Bijbel komt zeer wettisch en liefdeloos over.
Echtscheiding is toegestaan: (Matt. 5:31-32; Matt. 19:8; 1 Cor. 7:15) De kerk heeft er in haar traditie echter een ijzeren wet van gemaakt.
Verder is het christendom een godsdienst van vrijheid. De idee dat God van boven onze levens regisseert heeft meer weg van wereldse afgoderij dan van christelijke vrijheid. Vrije partnerkeuze dus (gebruik wel je verstand…)
Verder wordt Jezus niet gekenmerkt door een geest van uitpugerij, maar door een geest van liefde en vergeving. Loopt een huwelijk stuk (met alle ellende van dien) dan zijn er nieuwe kansen.
Tot slot wil ik nog de kwestie van huiselijk geweld benoemen. In het geval van mishandeling is het een zaak van vluchten voor je leven. De dader heeft dan allang echtbreuk veroorzaakt en het slachtoffer treft geen blaam. (Zie b.v. http://equamusic.blogspot.com/2006/12/huiselijk-geweld.html)
Boze starre Frans en lieve aardige Ruud gebruiken allebei hetzelfde boek om tot volkomen tegenstrijdige concludies te komen. Een beter voorbeeld van dat je met de bijbel alle kanten op kunt omdat het menselijk verstand tussen de “absolute waarheid” en de uiteindelijke interpretatie zit is moeilijk op een en dezelfde blog te vinden! Zullen we het erover eens zijn dat de wetgever van een seculiere samenleving zich niet moet laten leiden door uiterst subjective interpretaties van religieuze scriptuur, maar van de menselijke werkelijkheid van alledag moet uitgaan? Niemand zgt dat je moet echtscheiden, maar als je het wil, dan moet het wel kunnen. Als de dominee vindt dat echtscheiding als een virus om zich heengrijpt legt hij zijn vinger op een probleem, maar meer ook niet. Frans en Ruud laten mooi zien dat de oplossing niet in de bijbel te vinden is. Ik denk dat het probleem te maken heeft met het feit dat de mens nu eenmaal van nature geneigd is om wat minder monogaam te zijn dan de dominee graag zou zien, en minder met de verschijnselen huwelijk en echtscheiding.
Antoine47,
Bedankt voor het compliment.
Ik denk dat de wetgever zich in het verleden veel heeft laten leiden door bijbelse principes (elkaars leven respecteren, elkaars bezit respecteren, zorg voor de zwakkeren, enz.)
Maar de mens heeft de neiging om bij dit goede van God weg te lopen. De mens denkt dat hij het zelf wel kan en God’s principes niet nodig heeft, of de mens vlucht uit angst in wetticisme (niet de principes hanteren, maar alles vastleggen in regeltjes en voorschriften.)
De principes veranderen niet, maar de uitwerking van 2000 jaar geleden moeten we niet overplaatsen naar nu. Er is een culturele vertaalslag nodig, maar de principes blijven staan.
Ruud, je praat net als veel andere christenen die de oorsprong van alle moraal in de bijbel zien. De principes die je noemt zijn veel ouder dan de bijbel (elkaars leven respecteren, elkaars bezit respecteren, zorg voor de zwakkeren, enz.) de 10 geboden beschrijven de mens zoals die al was en kwamen niet uit de lucht vallen. De mensheid heeft haar bestaan te danken aan vruchtbaar samenwerken en heeft “goede” eigenschappen gecultiveerd omdat die goed werkten. Niet iedereen heeft de overheersende neiging zich slecht te gedragen, al is niemand natuurlijk pefect. Maar iedereen heeft een aangeboren gevoel voor waarden en normen. Het formaliseren van die waarden en normen heeft tot veel problemen geleid, en tot, zoals jij het noemt, “wettisch gedrag”. Niet de wet is het laatste woord, maar je geweten. En dat geweten kan wel eens afwijken van de formele norm. Zie bijvoorbeeld hoe Harry Mulisch in “De Ontdekking van de Hemel” stelselmatig grove overtredingen tegen de 10 geboden afwerkt, op moreel hoogst plausibele gronden. “De mens” hoort inderdaad te denken dat hij het zelf wel kan. Dat is dan wel “de mens” als collectief en niet als individu. Die twee worden in het westerse denken voortdurend door elkaar gehaald, te beginnen met de bijbel.
Antoine47: uw theorieën over de oorsprong der moraal zijn niet gebaseerd op enige feitenkennis maar op een geïdealiseerd mensbeeld. Leestip: Genealogie van de moraal (Nietzsche)
Paapsgezind denkt een diep inzicht te hebben in mijn feitenkennis. Ik heb de genealogie van de Moraal gelezen, maar vond daar weinig feiten in, alleen de filosofische conclusie dat alle moraal in wezen gebaseerd is op vooroordeel. Nietsche wist dus ook niet waar de moraal vandaan kwam. Dat is niet zo verwonderlijk, want men begint nu pas via evolutionaire psychologie en etologie een beeld te krijgen. Ik denk dat Nietsche met zijn “vooroordeel” gelijk had – moraal is althans in beginsel aangeboren. Later worden daar allerhande practische toepassingen (een soort jurisprudentie)aan toegevoegd. Ik heb geen last van een geidealiseerd mensbeeld, en zeker niet van Nietsche’s Uebermensch. We modderen zo goed en zo kwaad het gaat maar wat aan. Helaas lopen er talloze wijsneuzen rond die denken de wijsheid uit een (1) boekje te kunnen halen. Die maken ook deel uit van de mensheid.
@Paapsgezind
Bioloog Frans de Waal ziet zelfs een begin van Moraal bij aapachtigen. Die lezen de bijbel toch echt niet. Moraal en altruistisch gedrag zijn gewoon geëvolueerd omdat ze voordeel opleveren. Lees Piet Vroon: Wolfsklem of Frans de Waal de Aap als filosoof.
Klopt. Nou, en? Wij zijn toch ook aapachtig?
@Antoine47
Klopt wij zijn ook maar een intelligente aap, Frans de Waal ziet het bij andere apensoorten dan de mens, chimpansees e.d.
Maar bedankt want dat we een bijzondere aap zijn ziet niet iedereen op deze site
@Vanes
In dit verband is het wel grappig dat gorilla’s sterker monogaam zijn dan mensen. Gorilla’s kun je toch moeilijk van bijbelkennis verdenken.
Overigens komt altruistisch gedrag ook voor bij vliegende honden (vleermuizen dus), bepaalde zangvogels, en, als broedzorg, bij de meeste “hogere” dieren.
Ik vermoed dat niet veel dieren de liefde ervaren zoals wij dat doen, maar dan moeten we ons niet door secundaire regeltjes laten perverteren want dan bederven we onze eigen belevingswereld en die van onze geliefden.
@Vanes en Antoine47
Frans en Paapsgezind vinden vast ergens een regel in een of ander boekje of op een of andere internetsites welke beweert dat al hetgeen Frans de Waal betoogt op leugens is gebaseerd. Dat God het niet zo heeft bedoeld en dat de moraal alleen is voorbehouden aan diegene die zich gedragen naar de regels en geboden van de scribent van het onderhavige artikel (lees God). Hulde aan deze zo objectief en erudiet schrijvende mede reageerders.
Wij zijn slecht voetvolk, een veredelde aap die zonder dat Nietzsche, Rousseau, Locke, Hobbes, Popper enz. daar over hadden geschreven geen enkele vorm van moraal in ons zou kunnen hebben. Overigens zijn ze ook goed in het zeer selectief weergegeven van betreffende auteurs en hebben ze, ook bij die denkers, geen enkel gevoel voor de geest van van de boodschap en voor de wereld van beleving die vooraf ging aan het geschrift.
Kortom geen denkers maar copieërders, die de tekst letterlijk nemen en geen enkel gevoel hebben voor de werkelijke boodschap. Als je zaken als de waarheid presenteert schakel je het denkproces over waarde uit.