Het leren 'ontmaskeren' en 'aanklagen' van andere gelovigen en religies moet terugkomen in het lespakket van predikanten, vindt missioloog drs. Kees Haak. ,,Dit leer je niet uit een boekje'', schrijft het Nederlands Dagblad. Het heet al snel 'exclusivistisch' en 'intolerant' als christenen bij andersdenkenden gaan aanwijzen waar en waarom zij het bij het verkeerde eind hebben. Toch is dat precies waar drs. Kees Haak voor pleit. Hij sprak gisteravond tijdens de opening van het academisch jaar van de vrijgemaakt-gereformeerde Theologische Universiteit in Kampen. Haak, docent missiologie, evangelistiek en oecumenica, pleitte daar voor een herinvoering en een herwaardering van het vak elenctiek: de ontmaskering van het (on)geloof van de ander.
Haak constateerde een heropleving van de aandacht voor religie in Nederland en West-Europa. Hij ziet die onder meer in de aandacht voor (semi-)religieuze vieringen rondom overlijdens van bekende mensen als André Hazes en prinses Diana. ,,Ook in een geseculariseerde samenleving, zit het in de mens om toch aan religie te gaan doen'', concludeerde hij. ,,Dat hadden christenen overigens kunnen voorzien, omdat de mens nu eenmaal is aangelegd om op zoek te gaan naar God.''
In een samenleving als die van Nederland komen er echter steeds meer mensen die wel geloven, maar niet in de God van de Bijbel. Hoe daar mee om te gaan? 'Vroeger', aan het begin van de twintigste eeuw ontstond binnen de theologie de 'elenctiek': de wetenschap die 'het heidendom en alle valse religie als zonde tegen God ontmaskert en oproept tot de kennis van de enige, ware God'. Theologen als Kuyper en later Bavinck, en ook missioloog Verkuyl hebben hier veel over geschreven.
Verzet tegen de genade
Toen in de jaren zestig en zeventig de oecumenische beweging steeds meer invloed kreeg in de kerken, verbleekte de aandacht voor de elenctiek op de universiteiten, aldus Haak. ,,Er kwam meer aandacht voor dialoog met andersdenkenden. In de praktijk betekende dat vaak dat er afscheid werd genomen van de christelijke exclusiviteit.''
Haak vindt het jammer dat elenctiek zo op een zijspoor is beland. Niet voor niets doceert hij het nu aan vrijgemaakt-gereformeerde predikanten in opleiding die in Kampen studeren. Elenctiek is iets anders dan apologetiek, benadrukte hij gisteren. ,,Apologetiek is de verdediging van je eigen geloof. Elenctiek is het ontmaskeren van de religieuze denkbeelden van de ander, door in een gesprek mensen zodanig te raken dat de kern van hun verzet tegen de genade komt bloot te liggen.''
Want dat is waarin andere religies fundamenteel verschillen van het christendom: dat christenen geloven in genade door Jezus Christus en niet zelf aan hun redding kunnen bijdragen, doceerde Haak. ,,Het gaat er om dat je mensen zodanig voor Christus plaatst, dat ze er niet meer onder uit kunnen dat ze fout zitten. Of ze dat ook erkennen, dat heb je als prediker niet in de hand. Maar tot dat punt kun je ze wel brengen.''
Hoge eisen
Het gaat echter niet alleen om redeneren, want ,,door redeneringen bekeren mensen zich niet'', aldus Haak. Hij vertelde dat alle theologen die over elenctiek hebben geschreven, ook het belang van het persoonlijk geloofsleven benadrukten. ,,Een evangelist moet zelf doordrongen zijn van zijn eigen schuld voor God, en van de genade door Jezus die hem heeft gered, en van waaruit hij de moed krijgt om met die boodschap ook naar anderen toe te gaan.''
Ook is het van belang dat een christen die het gesprek aangaat met, bijvoorbeeld, een hindoe, weet waar hij het over heeft. ,,Je moet die ander in zijn religie compleet serieus nemen, en zijn denkbeelden hebben bestudeerd'', aldus Haak. ,,Sterker nog: je moet zo in iemands huid kruipen dat je in je hart bijna begrijpt waarom iemand zo wordt aangesproken door die denkbeelden. Je kunt die pas ontmaskeren als je eerst hebt meegevoeld met de ander.''
De universitair docent waarschuwde wel dat de eisen voor het voeren van dit soort gesprekken hoog liggen. Denkbeelden van een niet-christen simpelweg afdoen als ,,ongeloof'' is te gemakkelijk. ,,Dit leer je niet uit een boekje. Het vereist een voordurende bestudering van de Bijbel en een leven met God. Alleen van daaruit kun je, in conflict met andere religies, de liefde van Christus zien vonken.''
Ongewapend
Haak pleit voor een professionalisering van de evangelisatie. ,,Dit is iets voor mensen met een doorleefd geloof. En je moet ook eigenlijk wel professioneel toebereid zijn om gesprekken aan te gaan met andere religies, omdat het echt een strijd kan zijn. Alle geloof dat niet leidt tot God, is een vorm van demonische macht, die overwonnen zal moeten worden door de waarheid van de Schrift. Deze strijd is te heftig om die ongewapend en onervaren aan te gaan. Ik denk dat hier een tegenwicht geboden moet worden aan de gedachte dat 'iedereen moet evangeliseren'. Wie dit serieus neemt komt niet uit met een beetje snuffelen aan religieuze fenomenen.''
Lees ook:Christelijke partijen missen religie in beleidsplan minister Koenders
Lees ook:Moslims mogen wel uhhh… toch niet van geloof veranderen!
Lees ook:‘Atheïsme verbroedert meer dan geloof’
Lees ook:Acteur Skarsgård: ‘Ik vind elke vorm van religie dom’
Lees ook:Religies op 23 januari ‘in vrede verbonden’
Dan raad ik die universitair docent aan eens het boekje over bekeringsgeschiedenissen te lezen van prof.dr.De Muynck. Het boekje heet:
“Het doet pijn van binnen”.
Daarin beschrijft de professor hoe of haar geslachtsdelen door haar bekeerde vader werden betast, hoe of hij trachtte haar te penetreren, hoe of dat een bekeerde pappie dan eindelijk lukt op haar 8-jarige leeftijd en de afbreking van een (schijnbare) zwangerschap middels drank en zwaardere apotheekstoffen – duistere zaakjes hoe bekeerde ouderlingen in de Nederlands Hervormde Kerk hun enig Ware geloof belijdden samen met hun kinderen.
“Mijn pappie was een verzetsheld!” schrijft de professor in haar promotiescriptie over dit “Ware” bekeringssgeloof: “…de mensen liepen met hem weg. Maar toen een dominee begon te preken over gehoorzaamheid aan je ouders knapte iets. Hannie mijn dochter zag het en sloeg een arm om me heen.
“Dat brak mij” schrijft ze.
Tranen rolden over mijn wangen en ik flapte eruit: “Mijn vader heeft me verkracht.”
Het boekje dat bij de Hartog te koop is, is naar mijn idee slechts een voorbeeld van wat er gebeurt als mensen menen de waarheid in pacht te hebben. Zelf heb ik ook een dergelijke pappie gehad die we uiteindelijk eronder moesten krijgen – nee de manier waarop mag niet in een blog. Maar ik kan een ieder verzekeren: als je dit onderling met 3 kinderen 17/19/23 jaar beraamt dan doe je dat om levens te redden: de onze en mama.
Het dagblad Reformatorisch Dagblad heeft in 1991 een hele pagina gewijd aan compleet doorgedraaide geloofsmaniakken – vooral met dat geklots op Urker zeeschepen schijnt Justitie nog al eens te interesseren en nu anno 2007 zijn al 69 kinderen uit de huizen verwijderd van Reformatische ouders. Heel vorig jaar 2006 was dat nog maar de helft! Allemaal ouders dus die menen dat alleen zij over het ware geloof beschikken maar geen spat liefde en vast niet vanwege liefdesgebrek door Justitie uit hun huizen waren verwijderd.
Als ikzelf dan op mijn totaal liefdeloze jeugd vol ouderlijk geweld terugkijk, en dan later besef dat het woordje ‘god’ in werkelijkheid een affectie is voor het woord: liefde, dan vraag ik me af wat zit hierachter om zichzelf voortdurend tot bezitter van het Ware geloof te verklaren?
Waarom zijn de Beatles opeens geen echte profeten als zij zingen: “Heb de liefde lief met alles wat je hebt en 2.: Bemin en raak zelf bemind.” Is dit dan niet wat de grootste wonderdoender en leraar die de wereld ooit heeft gezien de juiste versie van
dat zogenaamde “het Ware geloof” toen zei?
Waarom dan moet in de ogen van die universitair docent die krijsende bards met een exegeseboekje gaan zwaaien met daarin de juiste versie van dat zogenaamde ware geloof?
Deden de chinezen al niet hetzelfde met een rood boekje en rode zakdoekjes om hun nek? En eerder de duitsers met een bruin boekje en bruine hemdjes om hun lijf?
Of zijzelf met zwarte boekjes, zwarte jasjes en grijs/zwart gestreepte clownsbroeken?
“Aan hun vruchten zul je een boom herkennen” sprak ooit een wijze Leraar – en nee die waren niet te pruimen.
Dan raad ik die universitair docent aan eens het boekje over bekeringsgeschiedenissen te lezen van prof.dr.De Muynck. Het boekje heet:
“Het doet pijn van binnen”.
Daarin beschrijft de professor hoe of haar geslachtsdelen door haar bekeerde vader werden betast, hoe of hij trachtte haar te penetreren, hoe of dat een bekeerde pappie dan eindelijk lukt op haar 8-jarige leeftijd en de afbreking van een (schijnbare) zwangerschap middels drank en zwaardere apotheekstoffen – duistere zaakjes hoe bekeerde ouderlingen in de Nederlands Hervormde Kerk hun enig Ware geloof belijdden samen met hun kinderen.
“Mijn pappie was een verzetsheld!” schrijft de professor in haar promotiescriptie over dit “Ware” bekeringssgeloof: “…de mensen liepen met hem weg. Maar toen een dominee begon te preken over gehoorzaamheid aan je ouders knapte iets. Hannie mijn dochter zag het en sloeg een arm om me heen.
“Dat brak mij” schrijft ze.
Tranen rolden over mijn wangen en ik flapte eruit: “Mijn vader heeft me verkracht.”
Het boekje dat bij de Hartog te koop is, is naar mijn idee slechts een voorbeeld van wat er gebeurt als mensen menen de waarheid in pacht te hebben. Zelf heb ik ook een dergelijke pappie gehad die we uiteindelijk eronder moesten krijgen – nee de manier waarop mag niet in een blog. Maar ik kan een ieder verzekeren: als je dit onderling met 3 kinderen 17/19/23 jaar beraamt dan doe je dat om levens te redden: de onze en mama.
Het dagblad Reformatorisch Dagblad heeft in 1991 een hele pagina gewijd aan compleet doorgedraaide geloofsmaniakken – vooral met dat geklots op Urker zeeschepen schijnt Justitie nog al eens te interesseren en nu anno 2007 zijn al 69 kinderen uit de huizen verwijderd van Reformatische ouders. Heel vorig jaar 2006 was dat nog maar de helft! Allemaal ouders dus die menen dat alleen zij over het ware geloof beschikken maar geen spat liefde en vast niet vanwege liefdesgebrek door Justitie uit hun huizen waren verwijderd.
Als ikzelf dan op mijn totaal liefdeloze jeugd vol ouderlijk geweld terugkijk, en dan later besef dat het woordje ‘god’ in werkelijkheid een affectie is voor het woord: liefde, dan vraag ik me af wat zit hierachter om zichzelf voortdurend tot bezitter van het Ware geloof te verklaren?
Waarom zijn de Beatles opeens geen echte profeten als zij zingen: “Heb de liefde lief met alles wat je hebt en 2.: Bemin en raak zelf bemind.” Is dit dan niet wat de grootste wonderdoender en leraar die de wereld ooit heeft gezien de juiste versie van
dat zogenaamde “het Ware geloof” toen zei?
Waarom dan moet in de ogen van die universitair docent die krijsende bards met een exegeseboekje gaan zwaaien met daarin de juiste versie van dat zogenaamde ware geloof?
Deden de chinezen al niet hetzelfde met een rood boekje en rode zakdoekjes om hun nek? En eerder de duitsers met een bruin boekje en bruine hemdjes om hun lijf?
Of zijzelf met zwarte boekjes, zwarte jasjes en grijs/zwart gestreepte clownsbroeken?
“Aan hun vruchten zul je een boom herkennen” sprak ooit een wijze Leraar – en nee die waren niet te pruimen.
Ik wens drs. Kees Haak veel succes, om rationele mensen te bekeren zal hij immers wel met rationele argumenten moeten aankomen. ‘Het staat in de bijbel dus het is waar’ is helaas niet zo’n argument.
Het christendom is een van de geloven of religies die veel leed veroorzaakt heeft, nu en in het verleden. Het drammen van je gelijk, of dat nu is door de brandstapel of door het ‘aantonen’ van je ongelijk. Het stinkt. Religies zijn mens gemaakt, niet door God. Van God is er maar een, anders zou het Goden zijn. Daar zijn we het dus met z’n velen wel over eens. De manier waarop God beleeft wordt, verschilt. En laat dat zo alsjeblieft! Misschien dat we dan als mensheid wat verder komen. Drs. Haak wil iedereen het licht laten zien maar tast zelf in het duister.
Succes Kees, Laat in deze tijden waar wij het zwaar te verduren hebben je Christelijke voice spreken, we worden in deze wereld verdrukt en onderdrukt
Meer dan 90 % vanwege hun geloof onderdrukten en verdrukt is Christelijk.
We worden vergast in Noord Korea t/m bespot in Nederland.
Als de Islam net zo vernederd zou worden als met het Christendom gebeurt is en nog steeds gebeurt, waren er heel veel Theo van Goghen.
In United With Christ