Juridisch mag een ambtenaar weigeren vanuit gewetensbezwaar

Het Nederlands Dagblad publiceerde gisteren een interview met Ben Vermeulen, hoogleraar en docent voor de leden van de Commissie Gelijke Behandeling: De huidige Nederlandse wetgeving stelt de positie van ambtenaren met bezwaren tegen homohuwelijken veilig. Als er genoeg ambtenaren zijn, mag een gemeente een trouwambtenaar niet weigeren of ontslaan vanwege gewetensbezwaren. Dat zegt Ben Vermeulen, hoogleraar staats- en bestuursrecht aan de Vrije Universiteit Amsterdam, die een proefschrift schreef over de vrijheid van geweten. ,,Het is nu al de lijn van de Commissie Gelijke Behandeling om gewetensbezwaren tegen het sluiten van een homohuwelijk te honoreren. Om die reden mag een gemeente een ambtenaar niet ontslaan of een sollicitant afwijzen.''

Van deze lijn kan alleen worden afgeweken als dit leidt tot een onaanvaardbare situatie in een gemeente, bijvoorbeeld als er heel weinig ambtenaren zijn die een homohuwelijk willen sluiten, zegt Vermeulen, die zelf doceert aan leden van de Comissie Gelijke Behandeling.

Hij erkent dat uitspraken van deze commissie niet bindend zijn. ,,Maar als er een keer goed doorgeprocedeerd wordt, zal volgens mij de rechter tot hetzelfde oordeel moeten komen.''

Het nieuwe kabinet wil, op initiatief van de ChristenUnie, de rechtspositie van de gewetensbezwaarde trouwambtenaar veiligstellen. Daarop kwam een stroom van kritiek. Een aantal gemeenten liet weten dat gewetensbezwaarde ambtenaren bij hen niet meer welkom zijn. ,,Dat lijkt mij in strijd met de wet'', oordeelt Vermeulen. ,,Ik zie dit als politieke correctheid. Gemeenten willen laten zien dat ze progressief zijn. Maar het is absoluut niet onredelijk ruimte te bieden aan religieuze minderheden met gewetensbezwaren. Het lijkt me inconsequent als je zelf ruimte wilt voor je opvattingen, maar die anderen ontneemt.''

Kan iedereen dan met een beroep op zijn geweten maar weigeren wat hij wil? Vermeulen meent van niet. ,,Een zuiver individueel gewetensbezwaar is juridisch niet houdbaar. Een gewetensbezwaar moet voortvloeien uit een religie of andere 'staande traditie'. Gewetensbezwaren tegen het sluiten van een homohuwelijk vallen hieronder. Een grote groep christenen deelt deze opvatting, die ontleend is aan hun geloof.''

Eveneens gisteren stond in het Reformatorisch Dagblad juist een heel ander verhaal te lezen. Ondervoorzitter prof. mr. A. C. Hendriks van de Commissie Gelijke Behandeling (CGB) neemt afstand van eerdere uitspraken van de commissie inzake de bescherming van gewetensbezwaarde trouwambtenaren tegen het homohuwelijk. Volgens hem zouden ook christelijke ambtenaren alle huwelijken moeten voltrekken.

Lees ook op deze weblog:
Commissie Gelijke Behandeling: 'Je godsdienst kun je niet afleggen'
Gelovigen moeten hoognodig een vuist maken vóór gewetensruimte
Minister moet gewetensbezwaar trouwambtenaren veilig stellen
God haat homoseksuelen! Pardon?

Lees ook:Minister moet gewetensbezwaar trouwambtenaren veilig stellen
Lees ook:Commissie Gelijke Behandeling: ‘Je godsdienst kun je niet afleggen’
Lees ook:CU-wethouder stopt als trouwambtenaar door motie homohuwelijk
Lees ook:Trouwambtenaren ontslagen voor gewetensbezwaar homohuwelijk
Lees ook:COC wil lijst met gewetensbezwaarden publiceren